Ağ sistemlerinin nasıl çalıştığını anlayabilmek için herşeyden önce bazı kavramları bilmek gerek Bunlardan en önemlileri:
IP ADRESS (IP Adresi): Ağa bağlı bir bilgisayarın diğer bilgisayarlarla veri alışverişi yapmasını sağlamak için kullanılan adrestir. IP adresi olmayan bilgisayarla bağlantı kurulamaz. Bağlantı IP adresi ile veri alışverişi MAC adresi ile sağlanır.
MAC (Media Access Control) Adresi : Bir ağ kartının tanıtıcı kimliğidir. Her aygıt için ayırt edici bir özelliktir. Veri alışverişi MAC adresleri üzerinden yapılır. Ağ kartları gelen verilerin kendilerine gelip gelmediğini veri üzerindeki alıcı MAC adresi kısmına bakarak anlar. Gelen veri üzerinde MAC adresi kendisininkiyle aynıysa veriyi kabul eder aksi halde kabul etmez. MAC adresi fiziksel olarak değiştirilemez ancak bilgisayar açılırken donanım taraması sırasında bu adres RAM bellek üzerine kaydeder. RAM bellek üzerindeki adres değiştirilebilir bu sayede MAC filtreleme yapılarak engellenmiş bir bağlantıya erişim sağlanabilir. Değişiklik RAM de yapıldığı için bilgisayar kapandığında değişiklik kaybolur. MAC adresi 16’lık düzende 6 tane ikili rakamdan oluşur. Bu rakamlar 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9,A,B,C,D,E,F olabilir. Örneğin 45-2D-45-67-EF-AB. Bazı MAC adresleri özel adreslerdir:
FF:FF:FF:FF:FF:FF adresi tüm cihazlara yayın yapmak (broadcast) için kullanılır.
İlk bitleri 01 olan adresler, Ethernet ve FDDI'de birçok cihaza yayın (multicast) için kullanılır.
Yerel olarak atanmış MAC adresleri 02 ile başlarlar.
NETWORK ADAPTER (Ağ Bağdaştırıcı) : Çoğu kişinin Ethernet kartı diye bildiği cihaz aslında network adapter kartıdır kısaca ağ kartı da diyebiliriz. Sanıldığının aksine ethernet bir cihaz değildir. Kullanılan teknolojinin adıdır. Bu teknoloji ağ haberleşmesinde 3 görevi üstlenmiştir.
1-Gönderilecek digital veriyi elektrik sinyallerine çevirmek.
2-Elektrik sinyali olarak gelen veriyi digital veri haline çevirmek.
3-Gelen verilerin kendisine gelip gelmediğini kontrol etmek.
1-Gönderilecek digital veriyi elektrik sinyallerine çevirmek.
2-Elektrik sinyali olarak gelen veriyi digital veri haline çevirmek.
3-Gelen verilerin kendisine gelip gelmediğini kontrol etmek.
REPEATER : Uzun mesafeli ağ bağlantılarında sinyal kalitesini yükseltmek için kullanılır.
HUB : Hublar ağ sistemlerinde bilgisayarlar için buluşma noktasıdır. Ağ içerisindeki ve dışındaki haberleşme hub üzerinden olur. Hublar üzerlerindeki port sayısına göre isimlendirilirler. Bu portlara bilgisayarlar ağ kabloları ile bağlanır. Kabloların diğer ucu bilgisayarımızdaki ağ kartına takılır. Kullanılan kablonun veri taşıma kapasitesi ne kadar ağ o kadar verimli olur. Hub kullanılan bir ağ da Bandwidth(Veri aktarım hızı) o an aktif olan bilgisayar sayısına eşit olarak paylaştırılır. 100 Mbps hızında bir ağımız varsa ve bu ağa 4 bilgisayar bağlı ise her bilgisayar için bağlantı hızı 25 Mbps olarak paylaştırılır. Ayrıca hublar aynı bilgisayara paylaştırdığı bu hızı gelen ve giden veriler için yeniden 2 ye böler böyle gerçek hızı 12,5 Mbps ye düşer. Hub bağlı bir ağda bilgisayarlar haberleşirken, bir bilgisayarın gönderdiği veri bütün ağa gönderilir. Ağ kartında Ethernet teknolojisi sayesinde gelen verinin kendine gelip gelmediği kontrol edilir. Veri kendisine gelmişse kabul edilir aksi halde kabul edilmez. Ayrıca Hub kullanılan ağlarda aynı anda sadece bir bilgisayar işlem yapar. Diğer bilgisayarlar veri gönderebilmek veya alabilmek için işleminin bitmesini bekler. Fakat veriler küçük parçalar halinde ve çok hızlı bir şekilde gönderildiğinden kullanıcı başka bilgisayarın haberleşmesini beklediğini anlamaz. Yine de bağlantının yavaşlamasına sebep olur. Ne kadar çok bilgisayar bağlanırsa bağlantı o kadar yavaşlar.
SWITCH : Hublara benzerler. Hubdan farklı olarak üzerlerinde MAC TABLE(MAC Tablosu) vardır. Veri aktarımı bu tabloya göre yapılır. Bir bilgisayar veri göndereceği zaman bunu switch e iletir switch kendi mac tablosuna bakar kime göndereceğini bulur ve veriyi doğrudan alıcıya gönderir. Bu sayede gereksiz trafik engellenmiş olur.
ROUTER (Yönlendirici): Routerlar birbirinden bağımsız çalışan ağlar arasında veri alışverişini gerçekleştirmek için kullanılır. Yönlendirme burada veri alışverişi ağlar arası aktarım yapılarak gerçekleştirilir. Yani birbiriyle haberleşmek isteyen iki bilgisayar olduğunu düşünün. Gönderici alıcının IP adresini kendi ağındaki router a gönderir. Router IP adresine bakarak alıcının aynı ağda olup olmadığını kontrol eder eğer başka bir ağda bulunuyorsa bağlantı isteğini başka bir router a yönlendirir o da aynı işlemi yapar. Alıcı bilgisayar bulunduğunda bağlantı isteği gönderilir. Alıcı bağlantıyı kabul edip etmediğini bildirir aynı yöntemle cevap göndericiye gelir. Sonra veri alışverişi başlar veya biter.